Para do życia

Miesten vuoro/Steam of Life
reżyser: Joonas Berghäll, Mika Hotakainen
dokument socjologiczny, Finlandia/Szwecja, 2010, 80 min.

W Finlandii działa około 2 milionów saun. Dla mieszkańców tego kraju sauna jest nie tylko miejscem towarzyskich spotkań, ale także kaplicą wielowiekowego rytuału i konfesjonałem, w którym dochodzi do najszczerszych przyjacielskich zwierzeń.
W Kraju Tysiąca Jezior saunę można znaleźć wszędzie – w starej Ładzie porzuconej w szczerym polu, w namiocie pośrodku lasu, w przyczepie kempingowej i w budce telefonicznej. Tęskniący za domem fińscy żołnierze potrafili postawić sauny nawet na środku afgańskiej pustyni!

Od niepamiętnych czasów życie mieszkańców Suomi wydaje się skupiać wokół tych przybytków kąpieli parowej. Nawet dziś, dla zupełnie zeświecczonego społeczeństwa sauna wydaje się emanować niemal religijną aurą. Dla Fina jest to miejsce, w którym może zapewnić sobie przychylność sił natury, oczyścić ciało i ducha, przez chwilę czuć się niczym zawieszony w czasie. W fińskim narodowym eposie, słynnej Kalevali jest ona także areną praktyk szamańskich.

Dokument “Para do życia” pozwala zrozumieć szczególny, bardzo intymny aspekt fenomenu pomieszczenia pełnego pary. Okazuje się, że w jego wnętrzu prowadzone są szczere rozmowy na najbardziej osobiste tematy. Zupełny brak tabu ukazuje nam inne oblicze Finów, uchodzących powszechnie za ludzi zimnych i wyzutych z uczuciowości. W saunie nikt nie wstydzi się okazywania słabości, zadawania pytań uchodzących za naiwne, wyznawania bolesnych wspomnień czy ronienia łez. Co ciekawe, wychodzą one od mężczyzn wydających się prawdziwymi macho – krzepkich drwali, robotników i farmerów, jakby żywcem wyjętych z dramatów Akiego Kaurismäkiego. Kolejnym obok bywalców sauny, bohaterem tego wyjątkowego filmu jest natura. Majestatyczna, pogrążona w medytacji kraina lasów i jezior stwarza bowiem intrygujący kontrast dla wszystkich emocjonalnych słów, jakie padają w saunach.

“Para do życia” oprócz czołowych laurów fińskiej kinematografii, doczekała się nominacji do Europejskiej Nagrody Filmowej i zwycięstwa 8. PLANETE+ DOC FILM FESTIVAL. Dopełnieniem sukcesów było mianowanie obrazu fińskim kandydatem do OSCARA® 2010.